De Amerikaanse president Joe Biden sprak met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu over de lopende gesprekken over een staakt-het-vuren in Gaza, waarbij hij de “dringende noodzaak” van een staakt-het-vuren benadrukte, evenals de terugkeer van Israëlische gevangenen die op Palestijns grondgebied werden vastgehouden.
De oproep van zondag komt terwijl Biden aandringt op een overeenkomst om het conflict te beëindigen voordat de nieuwgekozen president Donald Trump op 20 januari terugkeert naar het Witte Huis.
De onderhandelingen tussen de Verenigde Staten, Egypte en Qatar vorig jaar liepen herhaaldelijk vast toen ze dicht bij een akkoord leken. Toch hebben Amerikaanse functionarissen de afgelopen dagen de hoop uitgesproken een deal te ondertekenen.
De laatste tour vindt plaats in de hoofdstad van Qatar, Doha, waar David Barnea, het hoofd van de Israëlische buitenlandse inlichtingendienst Mossad, en Brett McGurk, Biden’s topadviseur voor het Midden-Oosten, aanwezig zijn.
De aanwezigheid van Barnea, bevestigd door het kantoor van Netanyahu, betekent dat hoge Israëlische functionarissen die een deal moeten ondertekenen, nu bij de gesprekken betrokken zijn.
Bidens nationale veiligheidsadviseur, Jake Sullivan, vertelde aan CNN’s ‘State of the Union’ dat McGurk bezig was met de laatste details van de tekst die aan beide partijen zou worden gepresenteerd. Maar hij zei dat hij niet zou voorspellen of er op 20 januari, de openingsdag, een deal zou worden bereikt.
“We zijn heel, heel dichtbij”, zei hij. “Maar omdat we zo dichtbij zijn, zijn we nog steeds ver weg, omdat we er pas zijn als we daadwerkelijk over de finish komen.”
Het Witte Huis zei dat de lopende gesprekken in Doha gericht waren op een overeenkomst gebaseerd op een gefaseerd staakt-het-vuren, dat Biden in mei vorig jaar aankondigde en later unaniem werd goedgekeurd door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties.
Het Witte Huis zei dat Biden “de noodzaak benadrukte van een onmiddellijk staakt-het-vuren in Gaza en de terugkeer van gijzelaars, waarbij het staken van de vijandelijkheden binnen de reikwijdte van de overeenkomst valt en de humanitaire hulp wordt verhoogd.”
Volgens de verklaring van het Witte Huis bedankte Netanyahu Biden voor zijn levenslange steun aan Israël. De Israëlische premier had eerder aangegeven dat het staakt-het-vuren slechts voor de eerste fase gold, waarin werd voorzien in de vrijlating van enkele gevangenen in ruil voor een week durende stopzetting van de vijandelijkheden.
Hamas heeft echter aangedrongen op een volledige terugtrekking van Israëlische troepen uit het grotendeels verwoeste gebied, maar Netanyahu blijft vastbesloten het vermogen van de groep om in Gaza te vechten te vernietigen.
Onderwerpen in de gesprekken zijn onder meer welke gevangenen zullen worden vrijgelaten in het eerste deel van het gefaseerde staakt-het-vuren, welke Palestijnse gevangenen zullen worden vrijgelaten en de mate waarin Israëlische troepen zich zullen terugtrekken uit bevolkingscentra in Gaza.
Al Jazeera-correspondent Hamdah Salhut, rapporterend vanuit Jordanië, zei dat het Israëlische onderhandelingsteam in Qatar naar verwachting nog minstens een dag in het land zal blijven “om de laatste details van een mogelijke deal te bepalen.”
Hij verklaarde dat de Israëli’s en Hamas de schuld deelden voor de vertraging bij het bereiken van een akkoord, terwijl er meningsverschillen waren tussen Netanyahu’s coalitie over het staakt-het-vuren.
“Extreemrechtse leden zeiden dat ze tegen zouden stemmen, en Netanyahu sprak zelfs met extreemrechtse leden, waaronder minister van Financiën Bezalel Smotrich, om hen warm te maken voor het idee van een deal”, zei hij. “In Israël leeft de opvatting dat Netanyahu de overeenkomst niet accepteerde, omdat hij vreesde dat dit de oorlog zou verlengen en zou resulteren in de ineenstorting van zijn regering. “Deze gesprekken zijn echter nog steeds aan de gang, terwijl bemiddelaars ernaar streven om tot overeenstemming te komen.”
De gesprekken vonden plaats terwijl Israël zijn meedogenloze bombardementen op de Gazastrook voortzette, vooral het noorden van het gebied, dat al meer dan honderd dagen onderworpen is aan een brutale belegering. Medische bronnen in Gaza zeggen dat 5.000 mensen dood of vermist zijn als gevolg van aanhoudende aanvallen.
De Israëlische campagne in Gaza heeft ruim 46.000 Palestijnen gedood, voornamelijk vrouwen en kinderen, en meer dan 90 procent van de bevolking van het gebied ontheemd. De brutale oorlog, die sommige VN-experts omschrijven als ‘genocide’, begon na de aanval op Israël onder leiding van Hamas op 7 oktober 2023, waarbij Palestijnse strijders 1.200 mensen doodden en 250 mensen gevangen namen.
In de vijftien maanden durende oorlog werd in de eerste weken van de oorlog slechts een kort staakt-het-vuren bereikt.