De Nederlandse regering heeft vijf scenario’s opgesteld voor het herzien van de belasting op suiker in niet-alcoholische dranken, waaronder sojagebaseerde dranken, water en zuivelproducten.
Sinds 1993 geldt een uniform tarief van €26,13 per 100 liter voor alle niet-alcoholische dranken, ongeacht het suikergehalte.
De regering wil nu een aanvullende belasting invoeren op basis van suikergehalte. Er zijn vijf mogelijke scenario’s uitgewerkt, met als doel de gezondheid te bevorderen door gezondere frisdrankopties aan te bieden.
Het eerste en eenvoudigste scenario is om alle niet-alcoholische dranken te belasten op basis van het suikergehalte, inclusief zuivel, sojagebaseerde dranken en mineraalwaters.
Het tweede scenario sluit mineraalwaters uit, aangezien deze als gezondere keuze worden beschouwd. Het derde scenario zou water, zuivel en sojadrinks met een laag suikergehalte uitsluiten.
In het vierde scenario worden water, zuivel en sojadrinks uitgesloten, terwijl pure vruchten- en groentesappen tegen het laagste tarief worden belast. Er bestaat een variant op het vierde scenario – waardoor het totaal op vijf keuzes komt – waarbij ook pure vruchten- en groentesappen worden uitgesloten.
Het voorgestelde overheidsbeleid heeft 2026 aangemerkt als het “eerst mogelijke” jaar om het regime van de suikerbelasting in Nederland in te voeren. De voorstellen zijn nu in vooroverleg en open voor publiek commentaar.
Elk scenario beïnvloedt de belastingniveaus die de regering zou toepassen per liter.
Als geen enkele drank wordt vrijgesteld, dan wordt alles boven de 10 gram suiker per 100 milliliter (de hoogste schaal) belast met €40 per 100 liter. Als de variant van scenario vier wordt gekozen, waarbij de meeste categorieën zijn uitgesloten, wordt een belasting van €52,75 per 100 liter toegepast op de overige dranken, zoals Red Bull.
De Nederlandse Vereniging voor Frisdranken, Waters en Sappen (FWS) verwelkomde het voorgestelde “slimme suikerbelasting” van de regering, maar zei dat de toenemende schaal van belastingen in lijn met categorievrijstellingen aantoont dat inkomsten een “belangrijk motief” zijn voor de regering bij dit beleid.
“Als bepaalde dranken worden uitgesloten, zal het tarief voor andere dranken automatisch stijgen. Dit zou kunnen oplopen tot meer dan 50 cent per liter, of bijna het dubbele van het huidige bedrag, dat al drastisch is verhoogd op 1 januari,” aldus een woordvoerder van de FWS.
“Dit is geen verstandige keuze, vooral als je bedenkt dat het maximale tarief in het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld €0,28 per liter is – en dat dit zeer effectief is gebleken als stimulans voor fabrikanten om gezondere dranken op de markt te brengen.
“De daling van de inkomsten voor de overheid moet worden gezien als een stimulans om een brede suikerbelasting in te voeren en ook andere suikerrijke producten te belasten. Dan blijven je inkomsten behouden en realiseer je echte winsten als het gaat om calorievermindering en de strijd tegen obesitas.”